Veel gemaakte fouten in de Nederlandse taal
De Nederlandse taal kent veel woorden en constructies die regelmatig voor verwarring zorgen. Een van de veelgestelde vragen betreft het gebruik van samengestelde werkwoorden, zoals in de uitdrukking ‘door heeft’ versus ‘doorheeft’. Deze woorden lijken sterk op elkaar maar verschillen in betekenis en grammaticale toepassing. In dit artikel leggen we het verschil uit tussen 'door heeft' en 'doorheeft'.
Wanneer gebruik je ‘doorheeft’?
Het werkwoord 'doorhebben' is een samenstelling van ‘door’ en ‘hebben’ en betekent iets in de gaten hebben, begrijpen of beseffen. Je gebruikt het doorgaans als iemand iets doorheeft na enige observatie of ervaring. Bijvoorbeeld: "Hij heeft eindelijk de truc doorheeft." Echter, deze zin klopt grammaticaal niet. De correcte vorm is: "Hij heeft eindelijk de truc door." of "Hij doorheeft eindelijk de truc." Hier is het werkwoord 'doorheeft' de vervoeging van 'doorhebben' in de derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd.
Het verschil tussen ‘door heeft’ en ‘doorheeft’
Wat betekent ‘door heeft’?
‘Door heeft’ is geen officieel werkwoord in het Nederlands. De vorm lijkt op een combinatie van het voorzetsel ‘door’ gevolgd door het werkwoord ‘heeft’. In sommige gevallen kan deze combinatie in een andere zin wél voorkomen, bijvoorbeeld in: "Zij heeft het bericht door." Hier is ‘door’ een bijwoord en geen deel van een werkwoordconstructie.
Wat betekent ‘doorheeft’?
‘Doorheeft’ is, zoals eerder benoemd, de vervoegde vorm van ‘doorhebben’. Dit werkwoord betekent dat iemand iets begrijpt of doorziet. Bijvoorbeeld: “Zij doorheeft de hele situatie.” Hier is duidelijk dat de spreker bedoelt dat iemand inzicht heeft in wat er speelt.
Hoe onthoud je het gemakkelijk?
Om te voorkomen dat je de fout maakt tussen ‘doorheeft’ en ‘door heeft’, is het handig om te onthouden dat ‘doorheeft’ één werkwoord is – net als bijvoorbeeld ‘meedoen’ of ‘uitleggen’. Vraag jezelf af of het als één geheel functioneert binnen de zin. Als dat zo is, dan schrijf je het aan elkaar. Let ook op de betekenis. Als je iemand iets laat “doorhebben”, dan heb je het over begrijpen. Ga je “iets doorgeven”, dan is dat weer iets anders en gebruik je een andere werkwoordcombinatie.
Voorbeelden in zinnen ter verduidelijking
Correct: "Hij doorheeft dat hij te laat is."
Niet correct: "Hij door heeft dat hij te laat is."
Correct: "Zij heeft het boek doorgelezen."
Niet correct: "Zij heeft het boek door gelezen."
Waarom dit belangrijk is
Je taal correct gebruiken zorgt ervoor dat je beter begrepen wordt. Vooral bij sollicitaties, rapporten en andere formele communicaties speelt correcte taal een belangrijke rol. Daarnaast helpt het ook bij het vergroten van je geloofwaardigheid, zowel online als offline. Het begrijpen van werkwoordconstructies zoals ‘doorheeft’ draagt bij aan een beter taalgevoel en meer schrijfzekerheid.
