Wat is het halo-effect rond de zon?
Veel mensen hebben weleens een mysterieuze lichtcirkel rond de zon gezien. Dit fenomeen wordt vaak het halo-effect genoemd. Het kan zeer indrukwekkend zijn en roept vaak vragen op: waarom verschijnt het, is het gevaarlijk en hoe vaak komt het voor?
Hoe ontstaat een halo rond de zon?
Een halo rond de zon wordt veroorzaakt door ijskristallen die zich hoog in de atmosfeer bevinden, met name in cirrostratuswolken. Deze ijskristallen breken en weerkaatsen het zonlicht, wat een kring van licht vormt rondom de zon. Dit optisch fenomeen ontstaat meestal op grote hoogte, vaak op zo’n 5 tot 10 kilometer boven de aarde.
De rol van ijskristallen
De ijskristallen gedragen zich als kleine prisma’s. Wanneer het zonlicht het kristal binnenkomt, wordt het afgebogen onder een bepaalde hoek. De meest voorkomende halo heeft een straal van exact 22 graden rondom de zon. Daarom wordt dit ook wel een 22-gradenhalo genoemd. Afhankelijk van de vorm van de ijskristallen kunnen er ook andere vormen ontstaan, zoals lichtzuilen of bijzon(nen), ook wel parhelium genoemd.
Waarom is de halo soms kleurrijk?
Hoewel een halo meestal wit is, kunnen sommige halo’s subtiele kleuren vertonen. Dit komt door de breking van licht, vergelijkbaar met hoe een regenboog ontstaat. Doordat verschillend gekleurd licht onder verschillende hoeken wordt afgebogen, kan er een vaag kleurenspectrum zichtbaar zijn in de halo.
Is een halo gevaarlijk of een teken van iets?
Een halo is absoluut niet gevaarlijk. Het is puur een optisch verschijnsel. Wel kan een halo een voorteken zijn van weersverandering. De cirrostratuswolken waarin de ijskristallen zich bevinden gaan soms vooraf aan een front met regen of sneeuw. Als je een halo waarneemt, is de kans aanwezig dat het weer binnen 24 tot 36 uur zal veranderen.
Wanneer kun je een halo het beste zien?
Een halo is het beste zichtbaar bij een heldere hemel waarin toch hoge sluierbewolking aanwezig is. De zon mag niet te fel zijn, omdat een te felle zon het zicht kan belemmeren. Gebruik bij voorkeur een zonnebril om naar het fenomeen te kijken, maar kijk nooit rechtstreeks in de zon zonder bescherming.
Kun je ook een halo bij de maan zien?
Ja, ook de maan kan een halo vertonen, al is deze meestal minder fel. In het geval van een maanhalo geldt precies hetzelfde principe: het licht van de maan wordt gebroken door ijskristallen in hoge atmosferische bewolking. De maanhalo is vooral zichtbaar bij volle maan en een heldere nacht.
Samenvattend
Een halo rond de zon is een prachtig natuurfenomeen dat ontstaat wanneer zonlicht wordt gebroken door ijskristallen in hoge bewolking. Hoewel het er soms mysterieus uitziet, is het een onschuldig verschijnsel dat ook aanwijzingen kan geven over het naderende weer. Het is dus niet alleen mooi om te zien, maar ook interessant om te begrijpen.
